Ai yêu ABBA, hẳn còn nhớ phân cảnh đám cưới trong Mamma Mia!, Sophie được mẹ Donna dẫn vào lễ đường, và tại đó, Donna gặp lại cả ba người đàn ông có-thể-là-cha của Sophie sau 20 năm xa cách. Họ quên đi tất cả những chuyện buồn đã qua rồi tất cả hòa vào một bữa tiệc tuyệt vời của âm nhạc và tình yêu.
Trong đời thực, cặp đôi Björn Ulvaeus – Agnetha Fältskog cùng Benny Andersson – Anni-Frid Lyngstad lần lượt chia tay vào đầu những năm 80, và đến năm 82, ABBA có buổi diễn chung cuối cùng trên sân khấu. Giờ đây sau ngót nghét 40 năm, cũng như Donna và những người tình xưa, ban nhạc quay trở về, những đổ vỡ xưa khép lại, những người thân thương cũ lại cùng nhau sáng tác và hát thêm lần nữa.
“Tôi vẫn còn niềm tin vào người. Tôi giờ đã thấy, sau chừng ấy năm quá, bằng cách nào đó niềm tin ấy vẫn tiếp tục”, đó là những câu mở đầu Voyage (Chuyến hải hành), album mà khán giả đã ngóng đợi bấy lâu nay đã chính thức phát hành vào ngàsy 5/11. ABBA không mở đầu album bằng một bản disco sôi nổi thổi bay ta về thời chói sáng nhất của họ, họ chọn một ca khúc chậm rãi và đầy sức nén, tựa như lời chào rụt rè khi gặp lại người bạn cũ đã mất liên hệ từ lâu.
Và ngay sau giây phút ý nhị ấy, ban nhạc như thể nắm lấy tay nhau, vừa hát vừa xoay vòng theo tiết tấu hối hả của ca khúc When you danced with me. Không còn là “Nữ hoàng khiêu vũ trẻ trung ngọt ngào 17 tuổi” và “khiêu vũ để kiếm tìm một vị quân vương”, hai người phụ nữ của ABBA giờ đây khiêu vũ vì “nhớ nhung những ngày tươi đẹp xa xưa”. Và trạng thái nhớ nhung ấy cứ theo đó mà nán lại suốt cả album từ đầu chí cuối.
Thành thực thì, Voyage không hẳn là một album tuyệt vời. Nhưng giờ phút này, ta có chờ đợi một album tuyệt vời từ ABBA không? Không, ta chỉ chờ đợi ABBA, bất cứ thứ gì của họ cũng được, ta chỉ cần một mồi lửa để thổi bùng lên những kỷ niệm phấn khích ồn ào cùng ban nhạc. Và Voyage đã làm được điều đó.
Có khi, bất ngờ giữa một ca khúc trong album chợt réo lên dải âm thanh khi bàn tay người nghệ sĩ lướt nhanh một mạch cả bàn phím piano, dải âm thanh đã từng khiến Dancing Queen trở nên bất hủ. Lại có khi, những đoạn song ca lộng lẫy của Fältskog và Lyngstad trong ca khúc Ode to Freedom lại khiến ta hồi tưởng về đoạn điệp khúc rạng ngời như một dòng sông sao ở I have a dream. Và giai điệu mơn man buồn như một bài hát ru của Little things thì chắc chắn khiến ta rưng rưng nhớ về tâm tình của người mẹ ngắm nhìn cô con gái lớn lên trong Slipping through my fingers.
Nhưng không gì kinh ngạc bằng cách mà giọng hát của các thành viên ABBA gần như vẫn vẹn nguyên sau ngần ấy tháng năm, có thể không còn vẻ náo nhiệt năm xưa, “hơi mỏi mệt nhưng vẫn đầy phẩm giá”. Giọng soprano vang như kim khí của Anni-Frid Lyngstad và giọng hát sáng rõ như một viên sapphire của Agnetha Fältskog thực sự được thời gian ân sủng. Nhắm mắt và mở liền một danh sách nhạc từ thời album Super Trouper năm 1980 cho đến Voyage của năm 2021, ta ngỡ như vừa lên một chuyến tàu du hành quay vọt về 40 năm trước.
Trong lịch sử, ABBA chưa bao giờ có một tuyên bố tan rã. Họ cứ thế dần dần mà tách khỏi nhau. Và tuy Voyage là sản phẩm âm nhạc mới đầu tiên của họ từ năm 1981, nhưng theo lời Björn Ulvaeus và Benny Andersson trong bài phỏng vấn trên The Guardian, dù sẽ có một tour diễn thực tế ảo, ban nhạc sẽ không phát hành ca khúc mới nào nữa.
Nếu là thế thật, Voyage sẽ là lời chia tay mà họ đã nợ khán giả và nợ chính mình, lời chia tay không thể đẹp hơn đến vào thời điểm đúng. Và giống như lời bản nhạc cũ When all is said and done mà họ từng viết: “Nào ta cùng nhau cạn nốt một ly”. Voyage như ly rượu cuối ấy. Tiếp theo, dẫu ra sao đi nữa, thì với cả ABBA và chúng ta, “chẳng còn gì chưa từng cố gắng”, và “khi mọi sự đã xong xuôi”, ta xin cảm ơn nhau “vì tình yêu hào phóng và vì tất cả những niềm vui đã có.”
[Bài viết đã đăng với tiêu đề Chuyến du hành cuối của ABBA trên báo Tuổi Trẻ]